Legenda czeskiej fotografii we Wrocławiu
Po Paryżu, Rzymie, Mediolanie, Düsseldorfie i Pradze wystawa prac światowej sławy czeskiego fotografa Josefa Sudka dotarła do Wrocławia. W Muzeum Architektury będzie można zobaczyć kolekcję fotografii dokumentujących wojenne zniszczenia Pragi, które przypominają zapomniany dziś rozdział historii stolicy Czech.
Josef Sudek (1896-1976) to legenda czeskiej fotografii, twórca znany przede wszystkim z romantycznej wyobraźni i przedstawiania lirycznej atmosfery fotografowanych obiektów. Do ulubionych motywów jego twórczości należały martwe natury, okna, ogrody (także fantastyczne, aranżowane do fotografii), motywy praskie i pejzaże. Od lat dwudziestych do czterdziestych XX wieku obok wolnej twórczości prowadził również atelier realizujące zlecenia komercyjne. Jego dorobek, obejmujący kilkadziesiąt tysięcy fotografii, znajduje się obecnie w publicznych i prywatnych
kolekcjach na całym świecie.
W 1945 roku, tuż po zakończeniu drugiej wojny światowej, Josef Sudek wyruszył na ulice Pragi, aby udokumentować zniszczenia, jakie wojna pozostawiła na ulicach miasta. Powstała wtedy wyjątkowa seria blisko czterystu fotografii składających się na artystyczny obraz zrujnowanych budynków, cokołów zdemontowanych pomników, instalacji przeciwlotniczych, zbiorników przeciwpożarowych, czy opuszczonej powstańczej barykady.
Historyczny portret miasta będzie można zobaczyć na wystawie „Josef Sudek. Topografia ruin. Praga 1945” w Muzeum Architektury we Wrocławiu od 14 marca do 5 maja 2019. Wernisaż odbędzie się 14 marca o godzinie 17:00. Dzień później o godzinie 12:00 zostanie zorganizowane oprowadzanie kuratorskie po wystawie w języku angielskim.
Lekcja praskiej historii
Fotografie Josefa Sudka nawiązują przede wszystkim do dwóch wydarzeń z 1945 roku. Pierwszym był omyłkowy nalot amerykańskiego lotnictwa na Pragę, który miał miejsce 14 lutego 1945 roku i spowodował zniszczenia głównie w południowych dzielnicach centrum miasta. W tej okolicy Josef Sudek skoncentrował się przede wszystkim na mocno uszkodzonych zabudowaniach klasztoru Emaus, w którego wnętrzach odnalazł wśród gruzów nieoczywistą poetykę nieładu, ze światłem wpadającym przez zawalone sklepienia. Drugie wydarzenie – powstanie praskie – rozegrało się od 5 do 9 maja 1945 roku. Przyniosło ono wyzwolenie i pokój, ale za cenę poważnego uszkodzenia ratusza Starego Miasta. Dokumentując zniszczenia gmachu Josef Sudek ukazał także powracające w okolice Rynku Staromiejskiego życie.
Kolejnym tematem cyklu jest skład skonfiskowanego metalu w Maninach na terenie portu rzecznego na Wełtawie. Josef Sudek fotografował tu przede wszystkim rzeźby z praskich pomników i dzwony kościelne tworzące przypadkowe kompozycje o surrealistycznej wymowie.
Kalendarz na zamówienie
Zdjęcia z prezentowanego zbioru zostały wykonane na zamówienie praskiego wydawcy Václava Poláčka. Wykorzystał on fotografie Josefa Sudka w tygodniowym kalendarzu na rok 1946, wydanym z podtytułem „Straty kulturalne Pragi 1939–1945” i opatrzonym komentarzem konserwatora zabytków i historyka sztuki Zdeňka Wirtha. Kolekcja nie była dotąd wystawiana w całości, a sam autor korzystał z niej wyjątkowo, tylko w wypadku próśb o odbitki wykonywane głównie na potrzeby dokumentacyjne.
Organizatorzy: Muzeum Architektury we Wrocławiu, Instytut Historii Sztuki Czeskiej Akademii Nauk, Czeskie Centrum w Warszawie
Kuratorzy wystawy: Mariana Kubištová, Vojtěch Lahoda, Katarína Mašterová
CZAS TRWANIA WYSTAWY: 14 marca 2019 – 5 maja 2019
Wernisaż: 14 marca 2019 o godz. 17:00 – wstęp wolny
Wydarzenie towarzyszące: 15 marca o godz. 12:00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie w języku angielskim. Wstęp wolny.
Wystawa jest efektem realizacji projektu „Josef Sudek i dokumentacja fotograficzna dzieł sztuki: od prywatnego archiwum sztuki do reprezentacji dziedzictwa kulturowego” (w skrócie: Sudek Project), wspartego przez Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej w ramach Programu Badań Aplikacyjnych i Rozwoju Tożsamości Narodowej i Kulturowej (NAKI II), kod identyfikacyjny: DG16P02M002. Więcej informacji o projekcie: www.sudekproject.cz
